Tussen 1786 en 1788 reisde Johann Wolfgang von Goethe door Italië. Hij schreef erover in zijn Italienische Reise, dat wonderlijk genoeg pas ruim 25 jaar later, in twee delen tussen 1813 en 1817, verscheen. Wat hier van belang is, is het motto, Et in Arcadia ego, Auch ich (war) in Arkadien. Erg origineel was dat niet, de schilder Giovanni Francesco Barbieri, beter bekend als Guercino, schilderde al in het begin van de 17e eeuw een doek met deze titel. Maar het zegt veel over hoe Goethe Italië zag. Arcadië is al sinds de klassieke oudheid een ideaal-landschap, dat bijvoorbeeld door de Romeinse dichter Vergilius werd bezongen in de vorm van idyllen, korte gedichten met beschrijvingen van landschappen in een lieflijke en vredige stijl. Bij Thomas Eakins zien we iets we iets van die idylle in zijn schilderij Arcadia, waar een naakte jongeman op een fluit speelt, twee andere aan zijn voeten liggen, waarbij een van hen een panfluit bespeelt.
Op zoek naar Schwind (39): Graf von Gleichen
In 1864 schilderde Moritz von Schwind Die Rückkehr des Grafen von Gleichen. Het verhaal was destijds, dankzij de gebroeders Grimm, mateloos populair. En in 1776 was Johann Wolfgang Goethe al met het verhaal aan de slag gegaan. Maar anno 2021 zou het misschien niet zo welwillend zijn ontvangen.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (39): Graf von GleichenTwee torens
‘Moederziel alleen’ en ‘eenzaam’ noemde Wieteke van Zeil het Torentje van Drienerlo van Wim T. Schippers in de vijver van de Universiteit Twente in Enschede, in haar reeks Kijken op gevoel. Maar is dat wel zo? Ik denk het niet en om dat te onderbouwen is een stukje Europese geschiedenis noodzakelijk.
[Lees meer…] overTwee torensOp zoek naar Schwind (19): Eduard Mörike, Huldigungsgedicht
Tot ongeveer 1857 werden schilderijen van Moritz von Schwind vermenigvuldigd door twee grafici, Julius Thaeter en Hermann Schütz. Met Das Märchen von den sieben Raben und der treuen Schwester kwam daar verandering in. Voor de eerste keer verzorgde de Münchener hoffotograaf Joseph Albert voor verspreiding. Via een fotomap. Moritz von Schwind had er zijn bedenkingen bij. Toch stond de fotomap aan de basis van een bijzondere vriendschap. [Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (19): Eduard Mörike, Huldigungsgedicht
Op zoek naar Schwind (15): Rübezahl en Gandalf
Vastberaden banjert hij door het bos. In zijn zwarte cape, een legging-achtige broek, afgezakte sokken en die vreemde slippers. Zijn baard ferm vooruit gestoken en zijn handen op zijn rug stevig om zijn knuppel gevouwen. Rübezahl, een van Moritz von Schwinds meest iconische figuren. Waar komt hij vandaan en waar gaat hij heen? Dat kun je je ook overdrachtelijk afvragen. Wat is de oorsprong van de figuur Rübezahl en in welke richting zou hij zich ontwikkelen? [Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (15): Rübezahl en Gandalf