Rafael

Fake Mozes

21 juli 2023 door Peter Zunneberg Reageer

Je zult maar de geschiedenis in zijn gegaan als il Terribile, de verschrikkelijke. Dat is weinig vleiend, helemaal niet als paus. Het overkwam Giuliano della Rovere, beter bekend als Julius II. Waar hij die bijnaam aan te danken had, laat ik hier buiten beschouwing. Paus Julius II had ook zijn verdiensten, zeker voor de kunstgeschiedenis. Hij gaf architect Donato Bramante de opdracht om de nieuwe Sint Pieter te bouwen. Zijn privévertrekken in het Vaticaan, bekend geworden als de stanze, liet hij van fresco’s voorzien door de schilder Rafaël, terwijl Michelangelo de Sixtijnse kapel mocht beschilderen. Daarnaast kreeg Michelangelo nog een opdracht van Julius, namelijk om voor hem een praalgraf te maken. Dat is er ook gekomen, in 1545 voltooide Michelangelo het beeld van Mozes dat tegenwoordig een van de pronkstukken is in de basiliek van San Pietro in Vincoli. Alleen was dat wel 32 jaar na het overlijden van Julius.

Ik schreef hier al eens over Mozes en waarom hij hoorntjes heeft. Dus daar ga ik niet opnieuw op in. Maar het is wel goed om te weten en vooral om Mozes te herkennen. Pas zag ik hem staan op een schap in een antiquariaat. Mozes, onmiskenbaar. Maar van Michelangelo? Ik had mijn twijfels. Achterop het figuurtje was hij gesigneerd: G. Ruggeri. Ik kocht het beeldje en wilde er uiteraard meer over weten. Wie was die Ruggeri? Was het een tijdgenoot van Michelangelo of misschien een leerling? Niets van dat al. De G. van Ruggeri zou kunnen staan voor Gino en een renaissancekunstenaar is hij zeker niet. Ik vind een beeldhouwer die hier en daar wordt aangeprezen als beroemd en die geboren is in 1957. Beroemd is hij misschien wel, maar niet omdat hij een groot kunstenaar is.

Hij zal wel verstand hebben van beeldhouwen, maar een groot beeldhouwer is hij niet. Hij is vooral kopiist. Zo maakte hij de Mozes van Michelangelo, maar ook diens David en Pietà, Antonio Canova’s Paulina Borghese en Amor en Psyche, de Venus van Milo en tal van andere klassieke beelden. Zoeken naar Ruggeri wordt geen zoektocht langs beroemde musea, maar langs websites als Marktplaats, Etsy en Ebay. Mag dat allemaal? Kennelijk. Wie Ruggeri’s Mozes naast die van Michelangelo zet, zal allerlei kleine verschillen opvallen, vooral in de baard en in de plooival van Mozes’ gewaad. Naast het ontwerp is er ook nog het materiaal. Er zijn online zoveel Ruggeri’s te vinden, dat je je afvraagt hoe dit van marmer of alabaster, waar het op lijkt, gemaakt kan zijn. Maar het heeft wel het gewicht van een natuurstenen beeldje. Vooralsnog houd ik mijn aanwinst intact. Maar het zou me niet verbazen als ik, mocht ik het beeldje doorzagen, iets tegenkom dat het geheel extra gewicht geeft.

Op zoek naar Schwind (47): Nereïden

27 februari 2023 door Peter Zunneberg Reageer

Poseidon is de Griekse god van de zee. Maar voor Poseidon waren er al andere goden van de zee. Een van hen was Nereus. Zijn dochters heten Nereïden en daarvan had hij er nogal wat, zo’n vijftig is de schatting. Twee van hen hebben in ieder geval bekendheid gekregen: Thetis, die trouwde met Peleus en de moeder werd van Achilles en Amphitrite, die getrouwd was met Poseidon. De Nereïden waren in de 19^e eeuw een geliefd onderwerp om te schilderen. Ook Moritz von Schwind verbeeldde hen.

[Lees meer…]

12 oktober: Marchesi

12 oktober 2016 door Peter Zunneberg

Girolamo Marchesi (ca. 1471 – 1550), San Bruno, Walters Art Museum, Baltimore

Marchesi werd geboren in Cotignola, waardoor hij ook wel als Girolamo da Cotignola door het leven ging. Hij was leerling van Francesco Francia in Bologna en later van Rafael in Rome. Hij werkte vervolgens op tal van plaatsen in Italië zoals Ferrara, Bologna, Rimini en Napels.
De heilige Bruno van Keulen leefde in de elfde eeuw. Hij gaf les op de kathedraalschool in Reims, werd bisschop van Grenoble en later aartsbisschop van Reims. Hij raakte in conflict met de Franse koning, trok zich met zes metgezellen terug in een onherbergzaam gebied in de Alpen en stichtte aldus de orde van de kartuizers. Toen hij als adviseur van de paus naar Rome werd geroepen vestigde hij zich in de vervallen Thermen van Diocletianus. Hier werd later in opdracht van de kartuizers het klooster en de kerk van Santa Maria degli Angeli e dei Martiri gesticht. Bruno draagt op dit schilderij het witte ordekleed van de kartuizers. Het rode boek is waarschijnlijk de bijbel, waarbij het de vraag is waarom de heilige het juist op deze open houdt.
Ongetwijfeld heeft Marchesi dit werk geschilderd in opdracht. Van wie valt niet makkelijk te achterhalen. Wellicht dat het museum in Baltimore waar het schilderij zich nu bevindt die vraag zou kunnen beantwoorden.