The Imker

Zonder arbeid geen honing staat er in sierlijke letters op een muur in de buurt van het Honig-complex in Nijmegen te lezen. Het is als het ware uitspraak van de vrouw die er direct naast is afgebeeld. En profil en met een klimstruik als kapsel. Het is street art zoals die over de hele wereld te zien is. Behalve dan dat er hier met de genoemde stelling een betekenislaag aan is toegevoegd. Het portret niet zozeer, maar de tekst des te meer wijzen in de richting van Remco W. Visser, die als street artist lang werkte als The Imker. Op allerlei plekken in de stad is zijn werk te vinden. Een stencil van een imker die een raam uit een bijenkast tilt, waarbij op het raam The Imker te lezen is. Op andere plekken zijn het portretten van drie bijenvrienden.
Rudolf Steiner schreef het boek De bijen. De grondlegger van de antroposofie heeft in 1923 enkel voordrachten gehouden waarin hij voorspelde dat bijen het moeilijk zouden krijgen en waarin hij onder meer inging op de relatie van bijen tot de zon.
Ook beeldend kunstenaar Joseph Beuys was zeer gefascineerd door bijen. In een interview door twee imkers gaat hij in op de overeenkomsten tussen bijenvolken en de menselijke samenleving. In de laatste herdruk van het boek van Steiner is dit interview ook opgenomen.
De oudste is afgebeelde, een monnik met een baard, moet wel Ambrosius van Milaan zijn. Deze kerkvader werd geboren in Trier. Volgens een legende vloog er een zwerm bijen over zijn wieg en druppelden zij honing in zijn mond. Zijn redevoeringen zouden daarom zoet als honing zijn geweest. En om die reden werd Ambrosius de beschermheilige van de imkers.

Vitruvius
Het meest bijzondere werk van The Imker is helaas verdwenen uit Nijmegen. Het was gebaseerd om Leonardo da Vinci’s Mens van Vitruvius. Marcus Vitruvius Pollio (ca. 85 – 20 v. Chr.) was een Romeinse architect die tien boeken over architectuur geschreven heeft. In zijn werk hamert hij op de menselijke maat, die een rol dient te spelen bij de lengte, breedte en hoogte van gebouwen. Leonardo da Vinci vertaalde dat in een tekening van de Mens van Vitruvius, met alle juiste maatverhouding van het menselijk lichaam. Een man die rechtop staat met zijn armen horizontaal raakt precies de randen van een vierkant (waarbij de vierde zijde langs het hoofd van de man loopt). Met licht geheven armen en gespreide benen past de figuur precies in een cirkel.

The Imker heeft de Mens van Vitruvius uitgerust met een imkerskap. Het ziet er op de witte muur wat science fiction-achtig uit, vooral omdat het zwart is ingekleurd. Maar zie je eenmaal de om hem heen wervelende zwarte stippen, die er uitzien als dropjes, als bijen, dan begrijp je de voorstelling. Het is niet zomaar een leuke vondst, waarbij een willekeurig kunstwerk is aangepast om zo te passen in de opvattingen van de maker. Nee, The Imker verwijst hier naar het aloude idee dat de kunst de natuur imiteert. Natura artis magistra, de natuur is de leermeester van de kunst. Overigens blijkt die spreuk pas uit de 16e eeuw te stammen, maar dat terzijde. De ideeën over perfecte verhoudingen, zoals opgeschreven door Vitruvius en vormgegeven door Leonardo da Vinci, bestonden in de natuur al veel langer, bij voorbeeld in de manier waarop bijen in hun nesten een stelsel van zeshoekige gaatjes (hexagonen) maken.
Het pand tussen de Mariënburgsestraat en de Hertoghof, waar het werk van The Imker te zien was, is gesloopt. Het is het lot van street art dat het niet voor de eeuwigheid is.
Soms zou je wensen dat hier ook hier een Latijnse spreuk van toepassing was. Ars longa, vita brevis, het leven is kort, de kunst duurt lang.