Toen ik onlangs Radetzkymars, de magistrale roman van Joseph Roth, las over de ondergang van het Oostenrijkse keizerrijk, vroeg ik mij geregeld af of ik iets herkenbaars zou tegenkomen, wat te maken had met Moritz von Schwind, wiens leven deels samenviel met de door Roth vertelde tijd. Dat bleek minimaal. Op bladzij 357 lezen we in een bijzin “[…] sloeg de Lenaugasse in […]”. Met wat goede wil kun je die passage linken aan het leven van Moritz von Schwind. De Lenaugasse is immers genoemd naar de dichter Nikolaus Lenau, die op het Schottengymnasium een klasgenoot van Schwind is geweest.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (41): LenauOp zoek naar Schwind (40): Sisi
Elisabeth, kortweg Sisi, keizerin van Oostenrijk, staat door een remake van de films uit de jaren ’50, weer volop in de belangstelling. Ze werd in 1837 geboren in Beieren en verhuisde na haar huwelijk met Franz Joseph naar Wenen. Moritz von Schwind legde, al veel eerder, de omgekeerde route af. Toch is het interessant om eens te kijken of zij elkaar ooit ontmoet hebben.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (40): SisiOp zoek naar Schwind (39): Graf von Gleichen
In 1864 schilderde Moritz von Schwind Die Rückkehr des Grafen von Gleichen. Het verhaal was destijds, dankzij de gebroeders Grimm, mateloos populair. En in 1776 was Johann Wolfgang Goethe al met het verhaal aan de slag gegaan. Maar anno 2021 zou het misschien niet zo welwillend zijn ontvangen.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (39): Graf von GleichenOp zoek naar Schwind (38): Wald
Rettet den Wald! Met die leus verzette kunstenaar Joseph Beuys zich in 1971 tegen het rooien van het Grafenberger Wald bij Düsseldorf. Nu, het jaar waarin stilgestaan wordt bij Beuys’ geboorte, precies een eeuw geleden, organiseert Museum Het Valkhof een tentoonstelling, waarin getoond wordt hoe andere kunstenaars het stokje van Beuys hebben overgenomen en aandacht vragen voor het bos. Toevallig is het in 2021 ook honderdvijftig jaar geleden dat Moritz von Schwind overleed. En in zijn werk speelt het bos een prominente rol.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (38): WaldOp zoek naar Schwind (37): Genoveva, Einsiedler und Waldeinsamkeit
Eenzaamheid was het thema van de derde aflevering van Kijken op gevoel, de prachtige serie van Wieteke van Zeil, waarin zij haar publiek laat zien hoe je ook naar kunst kunt kijken. Als voorbeeld liet ze onder meer Mönch am Meer van Caspar David Friedrich zien. Zelf zou ik eerder gekozen hebben voor Ludwig Richter en Moritz von Schwind.
[Lees meer…] overOp zoek naar Schwind (37): Genoveva, Einsiedler und Waldeinsamkeit