Enkele jaren geleden was ik in Lissabon. Achter de kerk van Santa Luzia in de oude wijk Alfama heb je een prachtig uitzicht over een deel van de stad. Maar als je dat gezien hebt en je draait je om om het parkje weer te verlaten, zie je twee grote tegeltableaus: een van het Praça do Comércio, het centrale plein van Lissabon, waar lange tijd het koninklijk paleis stond, en een van soldaten die een kasteel aanvallen. Het betreft hier het beleg van Lissabon van 1147. Met hulp van kruisvaarders, slaagde een leger onder leiding van koning Alfonso I erin om de Moorse bezetters uit de stad te verdrijven.
Er zijn bij deze voorstelling op deze plek allerlei vragen te stellen. Speelde deze plek in het beleg van Lissabon een bijzondere rol? Dat is onduidelijk. De kerk exact dateren is problematisch. Daarbij is ook nog eens onduidelijk wanneer precies het tegeltableau is aangebracht. Bovendien is Lissabon in ieder geval in de 18e eeuw getroffen door een fikse aardbeving. Wat hebben restauratiewerkzaamheden aan de kerk en eventueel aan het tableau betekend?
Niet alleen het verhaal vraagt aandacht, ook de vorm is bijzonder. De tegels in blauw en wit worden naar het Portugese woord voor blauw (azul) azulejos genoemd. Waar wij trots zijn op ons wereldberoemde Delfts blauw is dat in ieder geval door de kleur minder bijzonder dan we denken.
Het zien van het tableau in Lissabon roept in ieder geval bewondering op voor het vakmanschap. De hele voorstelling is ontworpen, vervolgens op tegels overgebracht en gebakken en ten slotte zijn die zorgvuldig als ware het een puzzel op de muur gelijmd. Maar hoe ging dat als er een tegel kapot viel?
Mocht je naar Lissabon gaan, bezoek dan zeker deze bijzondere plek.
Geef een reactie