FVRORE ˑ DESTRVCTA
CONCORDIA ˑ RENATA
AEDES ˑ STEPHANO ˑ SACRA
VRBIS ˑ EST ˑ GLORIA ˑ PIA
Ontelbare keren ben ik langs de tekst op de zuidwand van de Stevenskerk in Nijmegen gelopen en nooit heb ik me afgevraagd wat hier nu eigenlijk stond. Maar de aandacht hier voor chronogrammen leidde me opnieuw naar de kerk en de tekst. Dat de tekst volledig in kapitalen is vormgegeven helpt niet. Het is het kleurverschil dat duidt op een chronogram. Maar het contrast tussen het groen van de tekst en het rood van de Romeinse cijfers is minimaal. En dus loop je er makkelijk aan voorbij.
Op 22 februari 1944 werd Nijmegen gebombardeerd. De Stevenskerk raakte zwaar beschadigd. Het duurde 25 jaar voor de kerk volledig hersteld was. Bij die gelegenheid schreef stadschroniqueur Dr. Jan Brinkhoff dit chronogram.
fVrore DestrVCta
ConCorDIa renata
aeDes stephano saCra
VrbIs est gLorIa pIa
Bovendien zorgde Brinkhoff zelf voor de vertaling:
Door oorlogsrazernij geveld,
door eensgezind beleid hersteld,
is het heiligdom eens Steven toegewijd
der stede vrome trots in deze tijd
Ook de Eusebiuskerk in Arnhem raakte zwaar beschadigd. En net als in Nijmegen wordt de voltooiing van de herstelwerkzaamheden in 1994 herdacht met een chronogram. Dat dit moment samenviel met de herdenking van de slag om Arnhem vijftig jaar eerder was mooi meegenomen.
Voor U staat hIer eUsebIUs reChtop en fIer Vaak besChoten en zo Lang gekWeLD gerestaUreerD en In praCht hersteLD
Ook hier is de maker van het chronogram bekend: Bernard Grothues. Deze Hoensbroekse schrijver heeft vele tientallen chronogrammen geschreven. Dat hij voor het Nederlands koos in plaats van, zoals Brinkhoff, voor het Latijn, doet een beetje afbreuk aan het chronogram. Maar dat compenseert hij weer door 1994 terug te laten komen in het aantal woorden (19) en het aantal letters (94).
Geef een reactie