Ik kom uit een gereformeerd nest. Gelukkig niet streng en dogmatisch, maar vrij en opgewekt. Alleen de kerkgang was weinig vreugdevol. Ik herinner me vooral dat ik de plankjes op de zoldering zat te tellen of rekenspelletjes deed met de cijfers op het psalmen- en gezangenbord. Het was vooral het instituut kerk waarvan ik steeds meer afstand nam. En ik was niet de enige. Nog voor ik van Hengelo naar Nijmegen vertrok was het gebouw gesloopt. Wat wel weer jammer was, want eigenlijk had de ‘Grote zaalkerk, met dwarsbeuk en terzijde staande toren, in sober expressionistische vormen, belangrijk werk uit het oeuvre van de Gereformeerde architect E.J. Rothuizen.’ (Bron: reliwiki.nl) wel een monumentale uitstraling. Maar daar had ik toen geen oog voor.
Sinds het begin van mijn studie kunstgeschiedenis, al weer meer dan dertig geleden, heb ik vele honderden kerken bezocht. Vaak in groot contrast met die kale Westerkerk. Kerken waar veel te zien viel, waar je gedachten geleid werden door het beeld en niet, zoals in mijn jeugd, door het woord. Soms op het hysterische af, zoals de St-Johann-Nepomuk-Kirche in München van de gebroeders Cosmas Damian en Egid Quirin Asam. Of de San Carlo alle Quattro Fontane in Rome van Francesco Borromini, waar alles van een mathematische perfectie schijnt.
Enkele jaren geleden ontdekte ik bij mij in de buurt ook zo’n kerk: de Cenakelkerk in de Heilig Landstichting. Ik kwam er per ongeluk voor een concert, maar ben er sindsdien talloze malen terug geweest. De kerk werd ruim honderd jaar geleden gebouwd door architect Jan Stuyt en ausgestattet, zoals de Duitsers zo mooi zeggen, door kunstenaar Piet Gerrits. Geen hoekje liet Gerrits onbenut om in prachtige heldere kleuren het geloof te verkondigen. En hoewel hij mij daarmee niet meer bereikt, kan ik wel genieten van zijn werk.
Binnenkort kan dat nog uitgebreider. Vorig jaar nam het Museum Catharijneconvent het initiatief voor het grootste museum van Nederland. In een uitgebreide campagne brengt ze dertien bijzondere kerkgebouwen onder de aandacht. En de Cenakelkerk is er daar terecht een van. De Nijmeegse gregoriaanse vrouwenschola Voces Caelestes heeft nu het plan opgevat om er nog iets meer Gesamtkunstwerk van te maken. Zij gaan een cd opnemen met gregoriaanse gezang die qua verhaal of qua sfeer passen bij de schilderingen van Piet Gerrits. Op zondag 6 mei zingen ze live in de Cenakelkerk. Het is een datum die dik omcirkeld in mijn agenda staat.