Vandaag lunchte ik bij het Vlaams Arsenaal. Naast de ingang van het Grand Café is een soort etalage. Daar staat het beeld Moeder met kind van Oscar Jespers. Nu staan er in Nijmegen wel meer beelden van Vlaamse kunstenaars, zoals het grote beeld van Karel de Grote op het Keizer Karelplein en het beeld van Sint Stephanus voor de voormalige Sint Stephanuskerk op de Berg en Dalseweg. Termote, zo weet ik, vluchtte tijdens de Eerste Wereldoorlog en vestigde zich in Voorburg, waar hij de rest van zijn leven bleef wonen. Hij kreeg in Nederland tal van prestigieuze opdrachten.
Oscar Jespers werd geboren in hetzelfde jaar geboren als Termote, maar hij vluchtte niet. Dat zijn beeld nu permanent in Nijmegen staat, danken we aan een tentoonstelling in het Waaggebouw in 1964. Kennelijk maakte het beeld indruk, want de gemeente kocht Moeder met kind aan. Het kreeg een plek in een plantsoen in de wijk Grootstal. Daar heeft het niet heel lang gestaan, want, zoals een gemeentelijke website meldt ‘Door zijn kwetsbaarheid was het niet veilig’. Het beeld dat op het eerste gezicht wel wat lijkt te kunnen hebben, werd weggehaald, schoongemaakt en kreeg jarenlang een plek in De Vereeniging en later in het Vlaams Arsenaal.
Prima tot zo ver, maar wat mij vreemd in de oren klinkt is die kwetsbaarheid en dat de gemeente Nijmegen daar niet altijd consequent mee is omgegaan. Sinds een tijdje houd ik mij bezig met de beeldhouwer Bart Welten. Van hem stond ooit een bijzondere fontein bij het gebouw van de Raad van Arbeid op het Keizer Karelplein. Nadat het een paar keer slachtoffer was geworden van vandalisme werd de fontein daar weer weggehaald. Niets geen kwetsbaarheid en veilig stellen. Van diezelfde Bart Welten stond een prachtig beeldje in het plantsoen aan het begin van de Hatertseweg. Touwspringend meisje – volgens mij een foute naam, maar dat is een ander verhaal – was in 1956 gemaakt in opdracht van de gemeente Nijmegen. In 2010 werd het beeld ruw onderuitgehaald en gestolen. ‘Alleen voetjes staan er nog’, kopte De Gelderlander. En dat, zo hoorde ik pas geleden van een neef van de kunstenaar, nadat hij had gewaarschuwd dat het beeld zeer kwetsbaar was. Nee, had de gemeente geantwoord, de kunst in de openbare ruimte kan wel tegen een stootje. Dat hebben we dus gezien.
Trouwens, Jespers’ Moeder met kind heb ik vandaag ook niet gezien. De ‘etalage’-ruiten waren dermate beslagen, dat je niet naar binnen kon kijken. Of nog erger, het glas is vervangen door een soort melkglas waardoor je nooit meer naar binnen kunt kijken. Misschien is ook dit beeld wel gestolen, maar mogen we dat nog even niet weten. Want als kunst buiten tegen een stootje zou moeten kunnen, zou het binnen helemaal veilig moeten zijn.
Ik verzoek iedereen die mij informatie kan verschaffen over Bart Welten of die werk van van hem bezit vriendelijk om contact met mij op te nemen: info@dorsoduro.nl