Gaat heen en zeg of gaat heen en vertel, zo kun jet het Latijnse vade et dic vertalen. En vade et dic kom je in de in het Latijn vertaalde Bijbel op minstens vijf plekken tegen. VADE ET DIC is ook de tekst die te lezen is op een steen aan de voet van de toren van de Pfarrkirche St. Maria Magdalena in Goch. Die kerk werd in 1323 voor het eerst gewijd. Maar waarschijnlijk heeft er op de plek van de kerk al vanaf circa 1200 een parochiekerk gestaan. Onbevestigde bronnen beweren zelfs dat er al in de elfde eeuw hier een kerk gestaan heeft. Als we nu eens Vade et dic als chronogram beschouwen dan komen we uit op 1106 (DDCVI).
Nu staat er nog iets op de steen, namelijk ASMM. Met de beste wil van de wereld is hier geen Latijns woord uit te halen. Maar … SMM is afgekort wel Sankt Maria Magdalena. En de A zou je dan kunnen duiden als ‘gewijd aan’. In het Latijn zou dit ad moeten zijn, maar dat levert een probleem op. Dat probleem is er al als je de tekst als een geheel ziet. Want de MM, dus nog eens 2000 bij de 1106, slaat nergens op. Maar de Maria Magdalena Kirche heeft een bijzondere geschiedenis.
Op 24 mei 1993 stortte ’s nachts om 2:27 spontaan de toren in. Hoe dat mogelijk is, daar lopen de meningen over uiteen. Er zou sprake zijn van instabiliteit die nog stamt uit de Tweede Wereldoorlog toen Goch gebombardeerd werd door de geallieerden. Maar er zou ook sprake kunnen zijn geweest van bouwkundige fouten. Ten slotte wordt er gewezen op recente aardschokken, maar misschien heeft ook de aardbeving van 13 april 1992 in de omgeving van Roermond al schade aangericht. Uiteindelijk duurde het zeven jaar voor de eerste steen werd gelegd voor de herbouw van de toren. En 2000, zo hebben we al gezien, is op de steen terug te vinden. Als het voluit geschreven zou zijn hebben we niet alleen de D van Ad, maar ook nog een I van Marie en een D van Magdalena.
Kortom, VADE ET DIC ASMM op de steen in de toren is een chronogram. Een chronogram dat misschien iets zegt over de oorspronkelijke bouw van de kerk of de toren, maar die als afkorting helder is over de herbouw. Daarbij is de grap dat ik met dit stukje aan de opdracht heb voldaan. Gaat heen en zegt het voort.
Geef een reactie