In 1974 ontdekte de Amerikaanse paleoantropoloog Donald Johanson in de deelstaat Afar in Ethiopië een skelet. Nader onderzoek leerde hem dat het de beenderen van een vrouw betrof en dat ze meer dan drie miljoen jaar oud moesten zijn. Ook concludeerde Johanson uit bepaalde kenmerken van het skelet dat hij te maken moest hebben met de vroegste mensachtige uit de geschiedenis. Hij gaf haar de wetenschappelijke naam Australopithecus Afarensis, Australopithecus naar het typesoort, zoals de Australische antropoloog in 1925 benoemd had, en Afarensis als verwijzing naar de vindplaats in Afar. Maar Johanson gaf zijn vondst ook een populaire naam: Lucy.
Dat Lucy Lucy ging heten, is te danken aan John Lennon en Paul MacCartney. Johns zoon Julian liet als drei-jarige op een dag een tekening aan zijn vader zien. “That’s Lucy in the sky with diamonds”, zei hij over een klasgenootje die hij had getekend. Lennon schreef er een song over die op het legendarische album Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band terechtkwam. Dat album werd zo legendarisch, niet alleen door de songs, maar ook door het gebruik van bijzondere instrumenten en de vernieuwende opnametechniek, en niet te vergeten door de albumhoes, ontworpen door Peter Blake. Blake wordt gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van de Popart in Groot-Brittannië.
In 2014 maakte de Franse cineast de film Lucy. Een jonge vrouw krijgt tegen haar zin een pakket synthetische drugs geïmplanteerd met de opdracht dit naar New York te smokkelen. Maar het pakket begint te lekken, waardoor ze in staat is om uiteindelijk 100 procent van haar hersencapaciteit te ontwikkelen in plaats van de gebruikelijke 10 procent, waartoe wetenschappers in de film de mens in staat achten. De film is een crossover tussen een razendsnelle actiefilm en science fiction, waarin een fascinerend spel gespeeld wordt met ruimte en tijd. In de apotheose, het moment dat Lucy daadwerkelijk haar hersencapaciteit kan benutten, reist ze in een mum van tijd miljoenen jaren terug en komt ze oog in oog te staan met Lucy, de Australopithecus Afarensis.
En om dat in beeld te brengen gaat Besson te leen bij Michelangelo. Het beroemde detail uit De Schepping van Adam, de twee vingers die elkaar bijna raken, markeert in de film ook min of meer het begin van de mensheid. De 21-eeuwse Lucy draagt met haar aanraking als het ware al haar kennis over aan de Lucy, die gezien wordt als de eerste mensachtige. Nou is het beeld bij Michelangelo en Besson nagenoeg hetzelfde, maar de betekenis is tegengesteld. Bij Michelangelo is de schepping misschien wel de belangrijkste daad van God ooit, terwijl het bij Besson het begin is van miljoenen jaren evolutie. Tenzij je vindt dat Lucy, als ultieme mens in haar ultieme moment de mensheid herschept. Dan is er geen sprake meer van een tegenstelling, maar juist van een herhaling.
Het verhaal dat Michelangelo geïllustreerd heeft met de schepping van Adam is toch niet te vergelijken met de fantasie van Besson. Oppervlakkig kun je aan beide beelden het label scheppingsmythe hangen. Maar Lucy is natuurlijk een schakeltje in de wetenschappelijke mythe van de evolutietheorie en zeker geen eerste oorzaak zoals de Schepper bij Michelangelo.