Het kan beeldrijm zijn, waardoor we bij het zien van een schilderij, een tekening, een beeld of een gebouw direct aan een ander kunstwerk moeten denken. Maar soms is het ook een associatie, een gevoel of een herinnering waardoor onze gedachten ineens in een andere richting gestuurd worden. Dat is Dwarskijken.
In 1942 tekende Hergé een serie kerstkaarten met zijn held Kuifje in de hoofdrol. Staand op zijn linkerbeen, de handen op de rug en de blik omhoog, maakt Kuifje een bocht die hem gevaarlijk dicht naar een wak leidt.
Het is vooral de houding met het naar achter gestoken rechterbeen, die overeen komt met The Reverend Robert Walker Skating on Duddingston Loch van Henry Raeburn. Het schilderij is beter bekend als The Skating Minister en het is een van de topstukken van de Scottish National Gallery in Edinburgh. Het grote contrast van de man in zijn formele zwarte kleding (versterkt door de vermelding van zijn functie in de titel) en zijn bijna frivole bezigheid, maakt het schilderij zo prachtig en intrigerend. Overigens valt als bijzonderheid te melden dat Walkers vader enige tijd dominee was in Rotterdam en dat de jonge Robert Walker mogelijk in Nederland heeft leren schaatsen.
Waar het schaatsen voor Robert Walker hem de mogelijkheid biedt zijn dagelijks werk te vergeten, zien we dat bij Kuifje ook. Altijd is hij scherpzinnig en beducht op dreigende gevaren, soms op het irritante af, hier oogt hij juist volledig ontspannen. Zozeer zelfs dat hij zich niet bewust lijkt van het dreigende risico van een nat pak.
Doen bepaalde schilderijen, beelden of gebouwen door vorm of inhoud jou ook op een verrassende manier denken aan andere kunstwerken? Laat het me weten. Misschien krijgen ze ook een plekje in Dwarskijken.
(Met dank aan Lizet Kruyff voor het plaatje van Kuifje en Bea Ros voor de term Dwarskijken)
Geef een antwoord