Paaseiland in de polder

Onlangs fietste ik in de Ooijpolder bij Nijmegen op zoek naar een poëzieproject dat daar ergens op de weg geschilderd was. Nadat ik het gevonden had en verder fietste, reed ik langs een weiland waar ik zo’n tien jaar geleden verrast werd door een kunstproject. Ik kan me herinneren dat ik er destijds nog eens speciaal naar terug ben gereden om er foto’s van te maken. Helaas zijn die bij een computercrash verloren gegaan.

Wel staat het kunstwerk me nog helder voor de geest. Het waren roze hoofden, een stuk of twintig, die in rijen uit het weiland omhoog leken te komen. De voorste rij, het hoogst opgeschoten, deed denken aan de beroemde koppen van Paaseiland. Door de herinnering ben ik er nog eens ingedoken en ben ik nog het een en ander tegengekomen. Dat werd nog versterkt door een paar foto’s die ik vier jaar geleden in de buurt van Venray maakte. Op een rotonde in Wanssum staat een grote cortenstalen kop, een Paaseilandbeeld, zoals er op een bord te lezen valt. Waarom het daar staat is in eerste instantie een raadsel.

Volgens de tekst op het bord is het beeld gemaakt door beeldhouwer Juul Baltussen. Aanleiding voor het maken was het 15-jarig jubileum van SOS Meerlo-Wanssum, een liefdadigheidsorganisatie met onder meer contacten in Chili. En tot dat land blijkt Paaseiland geografisch te behoren. Paaseiland of Rapa Nui zoals het eiland (en zijn bewoners) in het Polynesisch heten, is beroemd vanwege de zogenaamde Moai. Koppen tot bijna tien meter hoog, die her en der verspreid over het eiland staan. Naar de herkomst en betekenis is het gissen. Karakteristiek en beeldbepalend zijn ze zeker. Overigens heeft Paaseiland ook nog een Nederlandse tintje. De naam werd gegeven door de Nederlandse ontdekkingsreiziger Jacob Roggeveen, die het eiland op 5 april 1722, paaszondag, aandeed.

Staan er nog meer Paaseilandbeelden in Nederland? Jazeker. In Middelburg staat een beeld van Peter de Jong. Tot 2007 op de Noordsingel bij het Jacob Roggeveenhuis en sindsdien op de Buitenruststraat voor verpleegcentrum Buitenrust. En er staat een beeld op Texel, in de eilandgalerij van kunstenaar Niek Welboren. Texel was het eiland waar Roggeveen ooit zijn reis begon. In omvang komt het eiland redelijk overeen met Paaseiland. Hoe het ook zij, Texelaar Welboren is gefascineerd door het eiland in de Stille Oceaan en vond een inheemse beeldhouwer bereid om voor hem op Texel een beeld moai op te richten.

En is er van de roze koppen in het weiland nog iets terug te vinden? Ook dat is gelukt. Na enig speurwerk blijkt de maker Rob Verwer die in dit project, Luctor et emergo, samenwerkte met Meg Mercx. Behalve in het weiland vlak bij Persingen is de beeldengroep ook in Drenthe en in Duitsland te zien geweest. Van de beeldengroep in Drenthe is een filmpje gemaakt. Het geeft een aardige indruk van de groep. Maar die hardroze koppen tegen het groene gras van het weiland? Daar moet ik het met mijn herinnering doen.