WOMENSART is een van mijn favoriete social media-accounts. Kunsthistorica P.L. Henderson post dagelijks handenvol kunstwerken, die een ding gemeenschappelijk hebben: ze zijn gemaakt door vrouwen. Bekende vrouwelijke kunstenaars, maar vooral onbekende, waar ik dagelijks kennis mee maak. Zoals met Lizzie Magie.
Lizzie Magie (1866 – 1948) schreef korte verhalen en poëzie, ze was comedian en ze acteerde, ze had verstand van techniek en verbeterde de manier waarop papier door de rollers van een typemachine getransporteerd wordt, iets waarvoor ze in 1892 een patent ontving. En Lizzie Magie was feminist en georgist. Dat laatste verdient wat toelichting: Magie vond, in navolging van de progressieve econoom Henry George, dat grondstoffen niet het eigendom zijn van wie toevallig een stuk land in handen heeft, maar van de hele mensheid.
Dat idee vertaalde Magie in een bordspel, The Landlord’s Game, waarvoor ze in 1904 een patent kreeg. Het spel was erop gericht om de kwalijke effecten van het monopoliseren van land te laten zien en hoe belasting op het bezit van waardevol land een oplossing zou kunnen zijn. Het doel van het spel is om rijkdom te verwerven. Magie bleef sleutelen aan het spel, maakte een versie waarbij je rijk wordt ten koste van je medespelers en een versie waarin het juist om gaat om samen te werken. Ze bood het aan aan Parker Brothers, een producent van bordspellen, maar die zagen er geen brood in. In 1906 verhuisde ze samen met haar man naar Chicago om daat zelfstandig het spel op de markt te brengen maar het werd geen groot succes.
De ironie wil dat zo’n dertig jaar later een zekere Charles Darrow een spel bedacht dat verdacht veel leek op The Landlord’s Game. Bij hoog en laag hield hij vol het helemaal zelf te hebben bedacht. Hij noemde het Monopoly en ook daarin zag Parker Brothers geen brood. Alleen werd het door Darrow zelfstandig op de markt gebrachte spel wél een succes. Parker Brothers kocht het alsnog, het spel werd wereldwijd mateloos populair en Darrow overleed in 1967 als multi-miljonair.
De Molensteeg in Hengelo is zo’n straatje zoals je in elk groter stadcentrum wel aantreft: onooglijk, bedoeld om winkels via de achterzijde te bevoorraden en met garageboxen voor de mensen die boven de winkels wonen. Ik trof er een muurschildering aan van een mannetje met een witte snor en een hoge hoed. Met een zak met geld onder de arm, maakt hij zich uit de voeten. Naast hem zijn tweelingbroer, zozeer lijken ze op elkaar. Alleen was deze gemaskerd en liep hij wild om zich heen te schieten.
Fanatieke Monopoly-spelers, en dat was ik vroeger, zullen de mannetjes herkennen. Nog altijd zijn ze een soort beeldmerk van het spel. De muurschildering stelt op een originele, haast speelse manier het kapitalisme aan de kaak. Ik kan me niet voorstellen dat de maker van de muurschildering ooit van Lizzie Magie gehoord heeft. Maar zijn boodschap is welbeschouwd hetzelfde als die van Magie: kijk uit voor het grote geld.
