Gerrit Berckheyde was een schilder en tekenaar van stadsgezichten. 350 jaar geleden schilderde hij Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht. Soms wordt aan de titel toegevoegd ‘vanuit het oosten’. Loop je in Amsterdam door de Vijzelstraat richting Keizersgracht en Prinsengracht, dan zie je als je de Herengracht oversteekt aan je rechter hand de gouden bocht. Het moet ochtend zijn. De voorgevels van de huizen aan de zuidzijde van de gracht liggen in de schaduw, terwijl het zonlicht van de licht gestucte zijgevels af spat. In 1663 werden hier de eerste herenhuizen gebouwd, maar de meeste dateren van enkele jaren later, tussen 1667 en 1672. Dit schilderij dateert van 1671-1672. Het kan niet anders dan dat vrij snel na de voltooiing van het werk de gaten in de huizenrij gevuld waren. Dat bevestigen andere schilderijen van Berckheyde. Hij schilderde de bocht nog drie keer, onder meer in 1672 vanuit een andere hoek en in 1685 nogmaals vanuit dit perspectief. Overigens schilderde Berckheyde niet helemaal naar waarheid: de bomen die er op de gracht stonden liet hij weg.
In Nijmegen ligt het Limos-terrein. In het begin van de twintigste eeuw werden hier drie kazernes gebouwd, de Krayenhoffkazerne, de Snijderskazerne en de Prins Hendrikkazerne. Na de Tweede Wereldoorlog huisvesten de drie kazernes de Luchtmacht Instructie en Militaire Opleidingen School. Toen die aan het eind van de eeuw verhuisde, werd het terrein bestemd voor woningbouw. Een deel van de bestaande bebouwing werd herbestemd. De Vlaamse architect en stedenbouwkundige Jo Crepain tekende voor de nieuwbouw. Van zijn hand is de rij met woonblokken die aan een zijde is voorzien van een wit gestucte liftschacht. Als de zon rond de middag gunstig staat, weerkaatsen zij het zonlicht. Anders dan bij Berckheyde zijn bomen hier prominent aanwezig. Maar wat precies hetzelfde is, is de licht gebogen lijn langs de witte vlakken. De gouden bocht in Amsterdam ontleent zijn naam aan de rijkdom van de nieuwe bewoners in Berckheydes tijd. Terwijl het toch de zon is, die de bocht echt verguldt, toen en nu
Geef een antwoord